در قانون هرکس مالک مال خود می باشد و حق هرگونه استفاده از مال خود به هر نحو را دارد و قانون نیز این حق را به رسمیت شناخته و از آن دفاع می کند و می تواند آن را بفروشد ، اجاره دهد. اما گاهی کسی عین و منفعت مال دیگری را به شخص دیگر می فروشد و یا واگذار می کند. در این مقاله قصد داریم درباره فروش مال غیر و مجازات های آن صحبت کنیم پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
فروش مال غیر چیست
فروش نامشروع و غیرقانونی هر نوع مال متعلق به غیر توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به دیگری با داشتن سوءِنیت و مهیا نمودن مقدمات قبلی عقد قرارداد به منظور به دست آوردن مال به‌طور ناحق را فروش مال غیر می‌گویند.
البته فرقی نمی کند که شخص عین مال یا منفعت آن را معامله کرده باشد، در هر صورت این عمل جرم محصوب خواهد شد. یعنی هم زمانی که یک خانه را بدون اجازه مالک آن بفروشد و هم زمانی که آن را اجاره بدهد مرتکب این جرم می گردد.
فردی که مال به او منتقل شده اگر در زمان انجام معامله نسبت به این موضوع آگاه باشد نیز مجرم شناخته می شود. حتی مالک ملک در صورت آگاهی نسبت به این موضوع، موظف است مالکیت خود را در اولین فرصت خودش رو به انتقال گیرنده اعلام کند در غیر اینصورت تحت عنوان معاون در جرم مجازات خواهد شد.
جرم فروش مال غیر
جرم فروش مال غیر، جرم مقید تلقی می شود که حاصل آن به شکل ایجاد زیان مالی به دیگری ظاهر می شود. طبق قانون، تصرف عملی بر مال مورد انتقال، شرط به وقوع پیوستن جرم نیست، بلکه انجام معامله و انتقال مال که سبب ایراد اضرار بالقوه می شود، برای انجام جرم انتقال و فروش مال غیر کفایت می کند.
در این جرم، انتقال دهنده مال بدون این که مال متعلق به وی باشد و یا مجوز قانونی انتقال مال دیگری را داشته باشد، به صورت متقلبانه خودش را مالک مال و یا کسی که مجوز قانونی دارد، معرفی می کند و با قصد زیان رساندن، به انتقال مال دیگری می پردازد.
در ماده‌ی یک قانون مجازات بیان نموده:
کسی که مال غیر را با علم به اینکه مال غیر است به نحوی از انحاء عینا یا نفعتا بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند، کلاهبردار محسوب و مطابق ماده‌ی ۲۳۸ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شود.
مجازات جرم فروش مال غیر شامل حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که تصرف کرده و رد مال به مالکش است و اگر مرتکب جرم از کارکنان دولت باشد، به انفصال دائم از خدمات دولتی نیز محکوم می شود. قانون گزار انتقال گیرنده ای را به هنگام معامله آگاه به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد نیز معاون جرم تلقی می کند.
انتقال مال غیر جرمی مستقل است و با کلاهبرداری فرق دارد، اما مجازات این دو جرم یکسان است .
تفاوت فروش مال غیر با معامله ی فضولی
معامله فضولی، معامله ای است که طی آن فرد بدون اجازه و اطلاع صاحب مال، با مال مورد نظر معامله انجام می دهد. این معامله به منظور ضرر رساندن به مالک نیست و گاهی قصد وی سود بیشتر مالک است. اما برعکس در فروش مال غیر شخص به نیت کلاه برداری و ضرر رساندن به مالک چنین اقدامی می کند.
پس معامله فضولی از جرائم حقوقی و فروش مال غیر جزو جرائم کیفری است.
دلایل اثبات جرم
در این جرم، ضرر و زیان شرط به وقوع پیوستن جرم محسوب می شود.
به عبارتی مالک باید زیان دیده شود. از این رو این عمل باید با سوءنیت انجام شود و ضرر و زیان به وجود آمده را شخص مرتکب ایجاد کرده باشد و آن را از روی اراده و نه بالاجبار انجام داده باشد. با این شرایط می توان جرم فروش مال دیگران را ثابت کرد و علیه مرتکب ، شکایت کرد.
آیا فروش مال مشاع از مصادیق فروش مال غیر است؟
مشاع مالی است که چند مالک داشته باشد. طبق قانون، شرکای مال مشاع، حق ندارند آن را به دیگری بفروش برسانند.
فروش مال مشاع دو حالت دارد که حالت نخست آن جرم محسوب نمی شود ولی حالت دیگر آن چنین نیست و عمل به آن جرم است.
1- حالت نخست این است که شریک به میزان سهم خود از مال مشاع، بدون رضایت شریک یا شرکا، اقدام به انتقال مال به دیگری کند که در این حالت جرمی متوجه شخص انتقال دهنده نیست.
2- حالت دوم به این نحو است که شریک علاوه بر میزان سهم خود، از سهم مشاع شریک یا شرکا بدون رضایت ایشان از آن مال به دیگری انتقال دهد که از مصادیق جرم انتقال مال غیر است.
مراحل شکایت
- آماده سازی سند مالکیت یا مبایعه نامه توسط مالک مال
- تهیه و جمع آوری شواهد و مدارک علیه شخص مرتکب
- شکایت با شرایط زیر:
- شکایت در دفتر خدمات قضائی واقع در محل سکونت مجرم: اگر مال منقول باشد.
- شکایت در دفتر خدمات قضائی واقع در نزدیکی مکان مال و یا محل ثبت مال: اگر مال غیر منقول باشد.
- ارجاع پرونده به دادگاه
- ارجاع پرونده به یکی از شعب
- تعیین تاریخ رسیدگی به پرونده
- اطلاع رسانی پیامکی زمان و مکان تعیین شده به شاکی
- حضور شاکی در دادگاه
- ارائه اسناد مالکیت و شواهد به دادگاه
بیشتر بخوانید :