ثمن معامله در لغت به معنای بها و نرخ است و در حقوق منظور همان پولی است که بابت فروش مال بدست میآوریم. زمانی که فردی مالی را در معرض فروش قرار میدهد، مقدار پولی را که از نظر ارزش با مال برابر است را مشخص میکند که در اثر فروش مال دریافت کند. دراین مقاله در مورد ثمن معامله صحبت خواهیم کرد. پس اگر به این موضوع علاقمند هستیم با ما تا نتهای این مقاله همراه باشید.
ثمن معامله در قرارداد ملک چیست؟
مبایعه نامه همان قراردادی است که در آن اموال منقول و غیر منقول نیز به فروش میرسد. اصطلاحا به این گونه خرید و فروش بیع میگویند. بیع یک عقد معاوضی است. یعنی در قبال مالی که معامله میشود، عوض دریافت میشود. منظور از عوض همان پول است که عوض (پول) و معوض (مال معامله شده) از لحاظ ارزش برابر هستند.
ثمن معامله ملک چقدر است؟
ثمن معامله برابر با مقدار ارزش مال مورد معامله است.
نحوه پرداخت به چه صورت است؟
زمانی که قراردادی بین دو نفر برای خرید و فروش مالی صورت میگیرد، خریدار باید بهای مال مورد معامله را به شخص فروشنده پرداخت کند. به این خرید و فروش نقدی اصطلاحا میگویند، ثمن معامله حال است. اما گاهی هر دو طرف زمان مشخصی را برای پرداخت پول معین کنند و یا خریدار تحت شرایط خاصی پول را پرداخت کند. مانند خرید و فروش به شکل اقساطی، که چک به عنوان ثمن معامله پرداخت میشود که در این مواقع فروشنده باید تا زمان تعیین شده منتظر حلول اجل و سررسید اقساط صبر کند و قبل از آن حق مطالبه پول خود را ندارد. به همین دلیل نحوه پرداخت پول به صورت نقدی، موجل و اقساطی است.
راههای اثبات پرداخت
هنگامی معامله خریدار باید وجهی را بابت خرید به فروشنده پرداخت کند. زمانی که بین خریدار و فروشنده به خاطر پرداخت یا عدم پرداخت ثمن معامله مشکلی به وجود آید، خریدار باید اثبات کند که پول را پرداخت کرده است و رسیدی از فروشنده بابت پرداخت وجه دریافت کرده است یا اینکه وجه قرارداد را به حساب فروشنده واریز کرده است و یا در حضور شخصی به عنوان شاهد، مبلغ را نقدی پرداخت کرده است. طبق قانون، اصل بر عدم پرداخت وجه است و اگر خریدار نتوانست اثبات کند، باید کل مبلغ را به فروشنده پرداخت کند.
اگر فروشنده اقرار کند که ثمن معامله را دریافت کرده است ولی در واقع چیزی دریافت نکرده باشد، در این هنگام فروشنده باید ثابت کند که برخلاف مندرجات ذکر شده در قرارداد و اقرار خود در قرارداد، پولی بابت فروش مال خود دریافت نکرده است. در غیر این صورت حق ندارد پول خود را مطالبه کند و این کار امری دشوار است.
در صورت پرداخت نکردن ثمن معامله چه پیش میآید؟
عدم دریافت ثمن معامله ملک
در هر معامله برای هر کدام از طرفین تعهداتی وجود دارد که ملزم به اجرای آن تعهدات هستند. اگر بین طرفین شخصی ثمن معامله را پرداخت نکرده باشد و یا در اجرای تعهدات خود کوتاهی کند و تعهدات خود را انجام ندهد، متعهدله حق دارد طرف مقابل را به اجرای تعهداتش ملزم کند.
اگر طبق مطالب بالا اگر خریدار مبلغی را بابت خرید به فروشنده پرداخت نکرده باشد، فروشنده میتواند به دادگاه حقوقی مراجعه کند و سپس برای مطالبه وجه، دادخواستی را ارائه کند و خریدار را به اجرای تعهدات خود مبنی بر پرداخت وجه ملزم کند.
باید توجه داشت که در قرارداد بین خریدار و فروشنده، برخی تعهدات مانند تنظیم سند رسمی، تحویل مبیع و … مربوط به فروشنده است و اگر این تعهدات منوط به پرداخت وجه قرارداد باشد، فروشنده میتواند تا زمانی که پول قرارداد را دریافت نکرده است، از انجام این تعهدات خودداری کند.
همچنین در برخی معاملات اگر خریدار وجه قرارداد را پرداخت نکند، فروشنده، حق فسخ معامله را دارد. در این مواقع فروشنده میتواند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ کند. برای اینکار فقط کافیست که مراتب فسخ را به خریدار اعلام کند، که این کار از طریق ارسال اظهارنامه صورت میگیرد. بعد از آن باید یک دادخواست با عنوان تایید فسخ قرارداد به دادگاه ارائه کند.
پس اگر خریدار پولی بابت معامله پرداخت نکند، یعنی همان عدم پرداخت ثمن معامله، در این صورت دعاوی حقوقی زیادی مانند مطالبه وجه، الزام به ایفای تعهدات در قرارداد و گاهی مواقع نیز منجر به انحلال قرارداد میشود.
عدم ذکر ثمن معامله
اگر در معامله مقدار ثمن معامله ذکر نشده باشد ولی دو طرف از مقدار آن باخبر باشند، خللی در آن معامله ایجاد نمیشود. چون در معامله ملاک، اطلاع داشتن دو طرف از مقدار ثمن معامله است نه ذکر آن.
بیشتر بخوانیم : وجه التزام چیست؟ | نقش وجه التزام در قرارداد بیع